Projecten
De Stichting Cultuurbevordering Parkstad heeft sinds haar oprichting in 2021 een stormachtige ontwikkeling doorgemaakt. Zo produceerde zij, gezamenlijk met de initiatiefnemers en coproducent Parkstad Limburg Theaters, de theaterproductie ‘……. in die sjtroat’. Een geslaagde grootschalige productie die uithangbord voor de regio en een visitekaartje voor de amateurkunsten was.
Als tweede project werd, onder de titel "Oejazes Kirchroa", het jubileumjaar van de Kerkraade stadscarnavalsvereniging vorm gegeven. Een groot project, bestaande uit een drietal peilers en gericht op stimulering en instandhouding van het dialect en het stimuleren van taal- en kunstonderwijs.
Over beide projecten kunt u hieronder meer lezen.
Daarnaast deden wij de afgelopen jaren ervaring op met andere manieren van stimuleren, samenwerken en verbinden. Deze opgedane ervaring en ons netwerk willen wij inzetten voor een ‘frisse wind’ voor de amateur- en volkskunsten in Parkstad.
".....in die sjtroat!"
In die sjtroat was het eerste project waarmee de Stichting Cultuurbevordering Parkstad zich bezighield.
Een unieke voorstelling met muziek, theater en zang, maar vooral met verhalen: kleine en grote verhalen. Verhalen van meerdere generaties uit die ene straat, die overal zou kunnen liggen in onze regio: met een buurtwinkel en met bewoners die er weliswaar wonen maar niet elkaars leven delen. In vijf bedrijven zien we hoe de tijd van 1967 tot 2023 door ‘die sjtroat’ trekt. Geïnspireerd door het beroemde stuk Our Town van Thornton Wilder uit 1938 heeft een schrijverscollectief uit de regio de verhalen van onze straten opgehaald. Verhalen van opgroeien en ouder worden, liefde en loslaten. Van geboren worden en sterven. Al deze bijzondere en voor velen herkenbare verhalen met een lach en een traan. Het beste van Het StreekTheater, de Koninklijke Harmonie Heerlen en het Koninklijk Heerlens Mannenkoor Sint Pancratius komt samen in één voorstelling.
Het verhaal
Centraal in het stuk staan twee jonge gezinnen die allebei begin jaren 70 gezinsuitbreiding krijgen. Het ene gezin met een zoon, Sjors, het andere met een dochter, Emily. De twee groeien op in de jaren 70 en 80; de tijd van de ontzuiling, het einde van de mijnindustrie en grote werkeloosheid. De een wordt later lid van een toneelvereniging, de ander van de harmonie. Zij vinden elkaar tijdens een voorspeelavond en trouwen in een periode van vrijheid en blijheid in de jaren 90. Daarop volgen de eeuwwisseling en belangrijke ontwikkelingen in de eerste decennia van de 21ste eeuw. In vijf bedrijven die zich in een tijdvak van zo’n 50 jaar afspelen, zien we hoe in elk decennium wel wat gebeurt. Zo zien we Sjors en Emily veranderen, maar ook hoe de straat om hen heen verandert. In die sjtroat ontstaan liefdes, worden kinderen geboren, verhuizen mensen en sterven ouderen.
Oejazes Kirchroa!
Oejazes Kirchroa is het tweede grote project waarmee de Stichting Cultuurbevordering Parkstad zich heeft beziggehouden. Door de Jubilerende Kerkraadse carnavalsvereniging "Kirchröatsjer Vasteloavends Verain Alaaf Kirchroa 1936" werd de stichting benaderd met het verzoek om een groot deel van de jubileumactiviteiten van deze vereniging te produceren en uit te voeren.
Het totale door de stichting uit te voeren project bestond uiteindelijk uit een drietal peilers, waarbij de gemene deler bestaat uit de rol van taal, de diversiteit daarvan, de verschillende dialecten en de relatie van dialect met carnaval en de grote hoeveelheid dialectliedjes.
De drie peilers zijn:
- Een grote theatervoorstelling waarin de rijke geschiedenis van de Kerkraadse carnaval voor het voetlicht worden gebracht
- Een jeugd-/scholenproject waarin taal en kunstonderwijs benadrukt worden. Zij zijn immers belangrijk voor de ontwikkeling en zelfontplooiing.
- Een zoektocht naar het eigen Kerkraads dialect en vele andere dialecten die er in Kerkrade gesproken worden. De zoektocht uit zich concreet in een tweetal subprojecten.
- Verhalen en vertellers uit Kerkrade, waarin Kerkraadse migrantenbewoners met verschillende internationale achtergronden te zien zijn die in hun eigen dialect een verhaal vertellen. De verhalen worden opgenomen door hun kinderen/ kleinkinderen die een van hun eigen ouders en/of familieleden interviewen in hun eigen dialect.
- Een aanvulling op "D'r nuie Kirchröadsjer Dieksoejoneer", het groot Kerkraads Woordenboek, waarin de inhoud daarvan wordt voorgelezen door vrijwilligers. Door het integraal voorlezen van het woordenboek – en het opnemen hiervan – ontstaat een prachtig corpus gesproken Kerkraads, dat voor onderzoekers tot interessante nieuwe inzichten zal leiden. Het is de bedoeling dat op termijn het volledige woordenboek, dat zo'n ruim 17.00 woorden bevat, ook in gesproken Kerkraads dialect hoorbaar zal zijn en als "loester woadboch" (luister woordenboek) geraadpleegd kan worden.
Vooralsnog zal op deze website de aandacht op dit subproject gericht zijn. Voor overige informatie over de stichting en haar activiteiten kunt u terecht op www.stichtingcultuurbevorderingparkstad.nl